Νησιά Αιγαίου

Σε γενικές γραμμές, στο Αιγαίο πέλαγος διακρίνονται ουσιαστικά δύο πολιτισμικές ζώνες: η μία περιλαμβάνει τα νησιά του Θρακικού πελάγους και του Ανατολικού Αιγαίου, όπου παρατηρείται έκδηλη η επίδραση της Ανατολής. Η άλλη περιλαμβάνει τα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες που, σε πολλές περιπτώσεις, φέρνουν έκδηλα τα ίχνη της Δύσης. Επίσης υπάρχουν άλλες δύο νησιωτικές ενότητες που διαφοροποιούνται από τις υπόλοιπες. Η πρώτη είναι η περιοχή των Β. Σποράδων που παρέμειναν αμιγείς λόγω της απομόνωσής τους και η δεύτερη είναι τα νησιά του Αργοσαρωνικού που έχουν δεχθεί επιδράσεις από την ηπειρωτική Ελλάδα.

"Μεσ' στου Αιγαίου τα νερά..."

Οι χοροί του Αιγαίου είναι γενικά χοροί ομαδικοί, με επικρατέστερο χορευτικό σχήμα αυτό του ανοικτού ή κλειστού κύκλου. Παράλληλα συναντάται η έννοια του χορευτικού ζευγαριού (αντρών μεταξύ τους ή γυναικών μεταξύ τους ή άντρα και γυναίκας) που χορεύει αντικριστά (καρσιλαμάδες ή ζεμπέκικο) ή ζευγαρωτά (μπάλοι), Επικρατέστεροι ρυθμοί αυτών των δίσημων μέτρων που αποδίδονται ζωηρά, γρήγορα, εύθυμα και σταθερά και αυτοί των εννιάσημων μέτρων που αποδίδονται βαριά και αργά.

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Αιγαιοπελαγίτικου νησιώτικου χώρου, είναι η «ελαφράδα» που παρατηρείται στην εκτέλεση των κινήσεων, η χρησιμοποίηση του «σουσταρίσματος» που γίνεται στα γόνατα, τα πηδήματα των πρωτοχορευτών που γίνονται χαμηλά και παράλληλα προς το έδαφος και η γενικότερα παρατηρούμενη ποικιλία στην έκφραση. Αυτά όλα αντιπαρατίθενται προς το χορευτικό ύφος της στεριανής Ελλάδας το οποίο χαρακτηρίζεται από βαρύτητα, δυναμικές στηρίξεις σε όλο το πέλμα, βήματα σκληρά και έντονα με μεγάλο άνοιγμα, αργές και βαριές ρυθμικές αγωγές, απότομες στάσεις, βαθιά καθίσματα, απότομα άλματα κάθετα προς το έδαφος.

Όπως είναι φυσικό όμως κι εδώ έχουμε διαφοροποιήσεις από νησί σε νησί, ακόμα και από χωριό σε χωριό του ίδιου νησιού. Έτσι, για παράδειγμα, μπορούμε να αναφερθούμε στη «βαριά και αυστηρή» σούστα της Καρπάθου, στην «ανάλαφρη και πηδηχτή» σούστα της Ρόδου, στην αντικριστή «ήρεμη» σούστα της Σύμης και ούτω καθεξής.

Διδασκόμενοι χοροί

Νησιά Αιγαίου

Βόρειο Αιγαίο

Λέσβος (7)

  • Άγιος Χαραλαμπιώτικος
  • Γέρο μωρέ γέρο
  • Κουκιά
  • Μαζωμένος
  • Συρτός (Χήρα)
  • Τα Ξύλα
  • Φωτιές

Σάμος (11)

  • Άββας
  • Καραβάς
  • Κουρσάρικος
  • Μαραθοκαμπίτικος
  • Μπάρμπα Μαθιός
  • Νυφιάτικος
  • Πολίτισσα
  • Ποτηράκια (Τρίκι Τράκα)
  • Σαμιώτικος (Βάγια Στρώσε)
  • Σούστα
  • Συρτός

Ικαρία (7)

  • Αμπελοκουτσούρα
  • Ικαριώτικος
  • Καρσιλαμάς
  • Κουρσάρικος (Φούρνων)
  • Μπάλος
  • Συμπεθέρα
  • Συρτός

Θάσος (7)

  • Άχι Βάχι
  • Μάζου τα περιστέρια σου
  • Όλα τα μελαχρινά
  • Όλα τα πουλάκια
  • Όρκος
  • Στ'αυλάκια (Κεχαγιάς) Παναγιά Θάσου
  • Χρυσός Αετός

Λήμνος (7)

  • Κατσ' βέλ' κος
  • Κεχαγιάδικος
  • Μπάλος
  • Μπροστινοπισινός (Τσιμαντριανά κορίτσια)
  • Παναγιά χορός
  • Πάτ' μα
  • Συμπεθεριάτικος

Χίος (12)

  • Δετός
  • Διπλός χορός
  • Κάτω χορός ή Διάβολος
  • Μπάλος Χίου
  • Πατητός
  • Πυργούσικος
  • Σιγανός
  • Σούστα Βολισσού ή Αράπη Σούστα
  • Συρτός
  • Τρεχάτος
  • Τρίπατος
  • Χιώτικος (Ένα καράβι από τη Χιό)

Σαμοθράκη (7)

  • Βρακάδικος
  • Γιαρ Γιαρ
  • Γρήγορος Αμολαρτός
  • Μπαλαρτός (Κεχαγιάς)
  • Μανταλένα
  • Σταυρωτός
  • Συρτός Πλατανίσιος

Δωδεκάνησα

Ρόδος (11)

  • Αφαντινός χορός
  • Γαιτάνι Αφάντου
  • Ζενεβέτος Αφάντου
  • Ζερβόδεξος Αφάντου
  • Πηδηχτός
  • Σούστα
  • Σούστα Αφάντου (μοναχικός)
  • Σπερβέρι
  • Συρτός
  • Τούρτσικος Αφάντου
  • Τσέλιν άντραν έχω Αφάντου

Κως (6)

  • Καρσιλαμάς
  • Μπάλος Αντιμάχειας
  • Πεντοζάλης Κέφαλου
  • Σιανό
  • Σούστα
  • Συρτός

Λέρος (9)

  • Γιαβρί
  • Καριώτικα
  • Λέρικος
  • Πάνω σούστα
  • Σκούπα
  • Σούστα
  • Σύρμπα
  • Συρτός
  • Χανιώτικα

Τήλος (4)

  • Αϊ Παντελεήμονα
  • Ερήνη
  • Καμάρες
  • Μαντινάδα

Νίσηρος (1)

  • Περιόλι

Κάρπαθος (7)

  • Αντιπατητής
  • Αρκιστής
  • Ζερβός
  • Κεφαλονίτικα
  • Πάνω χορός
  • Σιγανός
  • Σούστα

Κάλυμνος (4)

  • Αναστασιά Συρτός
  • Θυμαριώτικος
  • Καρσιλαμάς
  • Μηχανικός

Πάτμος (6)

  • Δεν ξημερώνει
  • Κουτσός
  • Λυροτσάμπουνο
  • Μπάλος
  • Σούστα
  • Συρτός Πάτμου

Σύμη (2)

  • Ζερβόδεξος Συρτός
  • Σούστα

Κάσος (1)

  • Ζερβός

Τούρκικα νησιά

Τένεδος (1)

  • Τσιμπλιάρικος

Ίμβρος (5)

  • Γκάιντα
  • Καρσιλαμάς
  • Λημνιός
  • Συρτός
  • Τη νύφη μας την είχαμε

Κυκλάδες

Νάξος (7)

  • Βιτζηλαιαδίστικος
  • Βλάχα
  • Καλαμαθιανός
  • Κοτσάτος
  • Μπάλος
  • Πατινάδα
  • Συρτός

Πάρος (4)

  • Αγέρανος
  • Βουργάρικος
  • Μπάλος
  • Συρτός

Σίφνος (4)

  • Μπάλος
  • Ρούσικο
  • Σούστα
  • Συρτός

Σέριφος (2)

  • Μαλακός
  • Συρτός

Κίμωλος (2)

  • Σούστα
  • Συρτός

Κύθνος (7)

  • Θερμιώτικος Καρσιλαμάς
  • Λοχαγός
  • Μπάλος
  • Μπάλος Τσαμπουνιστός (Φούρλες)
  • Συμπεθέροι
  • Συρτός Κύθνου
  • Συρτός της νύφης

Αμοργός (6)

  • Αραπίνα
  • Κίτσος
  • Μπάλος
  • Νικεντρέ
  • Σούστα
  • Συρτός

Άνδρος (4)

  • Αργείτικος
  • Κατσιβέλικος
  • Σούστα
  • Συρτός

Μύκονος (4)

  • Μπαλαριστός
  • Μπάλος
  • Σούστα
  • Συρτός

Σποράδες

Σκύρος (3)

  • Καλές (Άη Γιώργης)
  • Μπάλος
  • Συρτός

Σκόπελος (1)

  • Συρτός

Σκιάθος (1)

  • Καμάρα

Αργοσαρωνικός

Ύδρα (1)

  • Ψαροπούλα

Σαλαμίνα (2)

  • Καμακάκι
  • Κούνα-κούνα